GÜÇLÜ İLİŞKİLER

Belediye Başkanlarının Vaatleri ve Sonuçları

Yayın: 11.02.2024-18.00/Güncelleme:11.02.2024-18.00

yenidunyagazetesi.com
Haber Merkezi/Ankara- 

31 Mart 2024 yerel seçimlerine sayılı haftaların kaldığı şu günlerde siyasi partiler adaylarını kamuoyu ile paylaşmaya devam ediyor. Kimisi haberi olmadan aday olurken, kimisi aday yapılmadığı için tepki veriyor. Bir taraftan da sessiz sedasız kendisine görev tevdi edilmesine bekleyenler var. Adaylar; performans, popülerlik, liyakat, deneyim, yetenek, özgeçmiş, anket, sadakat, güçlü ilişkiler, projeler vb. gibi partilerin çeşitli performans değerlendirme kriterlerine göre lider ya da yetkili organlar tarafından belirleniyor.  Bir de siyasi partiler dışında adaylığını açıklayan bağımsız adaylar var. Yüksek Seçim Kurulu’nun belirlediği adaylık süreci 20 Şubat 2024 saat 17:00 ‘ye kadar hız kesmeden devam edecek gibi görünüyor.

Adaylığı netleşen belediye başkan adayları çoktan kolları sıvadı ve sahaya indiler bile. Vatandaş, Dezavantajlı Gruplar, Sivil Toplum Kuruluşları, Meslek Örgütleri kısaca potansiyel paydaşları ile buluşup hallerini ve isteklerini dinleyip, projelerini yani vaatlerini sıralamaya başladılar. Tıpkı 31 Mart 2019 mahalli idare seçimlerinde olduğu gibi. O zaman da vaatleri dinlemiştik. Siyasi partilere ve mevcut belediye başkanlarına soracak olursanız vaatleri gerçekleştirme konusunda başarılılar. Gerçekten öyle mi gelin sürece beraberce bakalım.

Siyasi partiler;  kamuoyuna ve adaylarına yönelik parti politikalarını kapsayan temel ve öncelikli alanları içeren seçim beyannamesi, bildirge ya da manifesto olarak adlandırılan belgeleri hazırlarlar. Bu belge, seçmenlere partilerin politikaları hakkında bilgi verir ve seçmenlerin oy kullanırken daha bilinçli karar vermelerine yardımcı olur. İncelemek istersiniz diye Cumhuriyet Halk Partisi ile Adalet ve Kalkınma Partisi’nin 2019 yılı yerel seçimleri için hazırlanan belgelerinin linklerini ekliyorum.

• Cumhuriyet Halk Partisi 2019 Yerel Seçim Bildirgesi
• Ak Parti 31 Mart 2019 Mahalli İdareler Genel Seçimleri Manifestosu

Başkan adayı; aday olduğu seçim bölgesinin sorun ve ihtiyaçları, öncelikleri ve vizyonuna göre kendi seçim beyannamesini mümkünse birçok alanda uzmanın olduğu bir ekiple beraber hazırlar. Siyasi parti adayları, adayı oldukları partinin politika ve önceliklerini dikkate alarak bu çalışmayı yürütür.

Seçim beyannamesinde; aday olduğu belediyenin yetki ve sorumluluğuna uygun, belediyenin mevcut kaynakları(mali, fiziki, insan kaynağı, teknoloji vb.) ile karşılanabilecek ya da finansman kaynağı gösterilebilen, kentin öncelikli ve temel sorunlarını dikkate alan, değer katan ve sürdürülebilirliği olan vaatleri gördüğünüzde başkan adayının dersine iyi çalıştığını anlayabilirsiniz. Tabii bunun tam tersi popülist yaklaşım içerisinde vaatleri olan adaylar da vardır. Bu popülist yaklaşımların önüne geçmek ve seçmenin manipüle edilmesini engellemek amacıyla bazı yasal düzenlemeler bulunmaktadır.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile kamu idarelerine stratejik plan hazırlama zorunluluğu getirilmiştir. 5393 sayılı Belediye Kanunu ile belediyelerdeki stratejik plana ilişkin görev ve sorumluluk belediye başkanındadır. Stratejik plan; başkanın görev süresi boyunca uygulayacağı stratejiler, amaç ve hedefler, proje ve faaliyetler ile kullanacağı bütçe, sonuçların ölçülmesi için kullanılacak göstergeler, göstergelerin şu andaki değeri ve hedeflenen değer gibi parametreleri içerir. İşte bu planın dayanaklarından biri de seçim beyannamesidir.

Seçimlerin sonuçlanmasını takiben 6 ay içerisinde belediye başkanının yetkilendirdiği kurul ve çalışma ekipleri tarafından stratejik plan hazırlanır ve başkan sorumluluğunda belediye meclisinin onayına sunulur. Her yılın sonunda hazırlanan ve belediye meclisinin onayına sunulan faaliyet raporunda ise stratejik plan uygulama sonuçlarına yer verilmesi gerekmektedir. Stratejik plan ve faaliyet raporları; sorumluluk, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri gereği kamuoyu ile paylaşılmak zorundadır. Belediyelerin internet sitelerinden bu belgelere kolaylıkla ulaşabilirsiniz.

Burada bir istisnadan bahsetmeden geçmemeliyim. Nüfusu 50 bin altında olan belediyeler için mevzuat stratejik plan hazırlama zorunluluğu getirmemiştir. Başarısını ortaya koymak, teşkilatı ve kaynakları etkili yönetmek isteyen belediye başkanları isteğe bağlı olarak stratejik plan hazırlayabilir. Ancak her belediyenin faaliyet raporu hazırlama zorunluluğu bulunur.

Bir belediye başkanının başarısını analiz etmek istiyorsanız hazırlamış olduğu stratejik planla ortaya koyduğu hedeflerin; ihtiyaç ve beklentilerle uyumlu olup olmadığına, sorunların çözümüne katkı sağlayıp sağlamadığına bakabilirsiniz. Sosyal, ekonomik ve çevresel alanlarda sağlayacağı katkılara göre sürdürülebilirliğini analiz edebilirsiniz. Belirlenen göstergelerin; hedeflerin başarısını ölçmek için yeterli olup olmadığına, gösterge değerlerinde ulaşılmak istenilen değişimin anlamlı olup olmadığını değerlendirebilirsiniz. Faaliyet raporundaki gerçekleşmeleri incelediğinizde ise planlanan ve ulaşılan düzeyler bize belediye başkanın vaatlerini gerçekleştirme ve yönetim becerileri konusunda önemli bilgiler verecektir.