Kralların ressamı

Dünyanın tanıdığı, ancak Kırıkkale’lilerin tanımadığı bir ressam!

Kralların ressamı olarak bilinen Rahmi Pehlivanlı, 1926 yılında Kırıkkale’nin Keskin ilçesinde dünyaya geldi. 24 Ağustos 1992 yılında 65 yaşında hayata gözlerini yumdu.

Dünyaca tanınan Türk ressam Rahmi Pehlivanlı,  ‘Kralların Ressamı’ olarak bilinir. Pek çok ulusal ve uluslararası sergi açmıştır. Sanatçıya ödül kazandırmış eserlerinin bir bölümü Avrupa, Ortadoğu ve Türkiye dahil olmak üzere toplam on yedi farklı müzede sergilenmektedir. Kendisine birçok takdirname ve nişan verilmiştir.

Öz Geçmişi

Kırıkkale’ye bağlı Keskin ilçesinde 1926 yılında Gülşen Hanım ve Hacı Ömer Efendi’nin çocukları olarak dünyaya gelen Rahmi Pehlivanlı, ilkokulu Keskin’de, ortaokulu Kırıkkale Askeri Ortaokulu’nda 1932 yılında bitirmiştir. 1941-1944 yılları arasında Ankara Süvari Alayı’nda yaptığı askerliğinin ardından Ankara’ya yerleşmiştir. 1940-1950 yılları arasında hem Ankara hem de Kırıkkale’de ticaret yaparak geçimini sağlamıştır. Ankara’da Bahçelievler Ortaokulu’nda öğretmenlik yaparken bir yandan da dönemin ünlü yöneticilerinin portlerini yapmıştır. Yine bu dönemde yaptığı Aziziye kahramanı Nene Hatun portresi 1952’de Milli Savunma Bakanlığı’nın davetiyle Harbiye Askeri Müzesi’ne alınmıştır.

Kısa bir süre Ankara Emniyet Müdürlüğü’nde de hizmet eden Pehlivanlı, dönemin Cumhurbaşkanı Celâl Bayar tarafından görevlendirilerek 1953 yılında Selanik’e Atatürk’ün doğduğu evin resmini yapması için gönderilmştir. “Atatürk’ün doğduğu ev” isimli eser Başbakanlık koleksiyonundadır.

Yurtdışına ilk kez Selanik gezisinde çıkan ressamın yurt dışına ikinci çıkışı ise elindeki rahatsızlığı tedavi ettirmek ve resim hayatını profesyonelce sürdürmek amacıyla İngiltere’ye olmuştur. Buraya kısa zamanda uyum sağlayıp birçok Avrupa ülkesinde, müze ve stüdyolarda resim etüdleri yapmıştır. 1953-1990 yılları arasında yirmi beşten fazla kral, kraliçe ve devlet adamı portrelerini çizmesi için Pehlivan’ı ülkelerine davet etmişlerdir. Zaman zaman Kıbrıs, Lübnan, Irak ve Libya gibi Ortadoğu ülkelerine de giderek sergiler açmış ve portreler yapmıştır. En ünlü tablolarından biri olan Zina, 1967 yılında Vatikan tarafından çok beğenilmiş ve dönemin Papası IV. Paul tarafından madalya ile ödüllendirilmiştir. Bu tablo Vatikan tarafından Roma’daki Dal Vaticano Floransa Müzesi’ne alınmıştır. Bu dönemde İtalya’da yakaladığı şöhreti değerlendirmiş ve Castel Franco’da bir stüdyo kurarak çalışmalarına devam etmiştir. Cote D’Azure’da düzenlenen uluslararası sanat sergisinde bir diğer ünlü tablosu Kel Mıstık ile portre dalında birincilik ödülünü kazanmıştır.

1972 yılında, tam 17 yıl aradan sonra, Türkiye’ye dönmüştür. Türk Kurtuluş Savaşı gemilerinden Yavuz Zırhlısı’nın satılıp tıraş bıçağı yapılacağını duyunca vakit kaybetmeden bir resmini yapmıştır, bu resim halen İstanbul Deniz Müzesi’nde sergilenmektedir. 1978 yılında, uluslararası sanat dünyasındaki başarıları ve kendi ekolünü yaratmış olması nedeniyle Pan Haber Ajansı kendisini yılın adamı seçmiştir. Yine aynı yıl Atatürk’ü, ülkeyi ziyarete gelen devlet adamlarıyla resmeden bir dizi hazırlamıştır. Bu dizi Anıtkabir’de sergilenmiştir. 1981 yılında İtalya’daki Accademia Universale Roma tarafından Academico Benemerito diploması ve fahri Hocalık unvanı verilmiş, adına sürekli bir kürsü ayrılmıştır. Bir yıl sonra sanattaki otuzuncu yılını kutladığı 30. Sanat Yılı sergisi İstanbul, Ankara ve İzmir’de dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren ve Başbakanı Bülent Uluslu tarafından açılmıştır. Serginin hemen ardından “Renk Renk Türkiyem” koleksiyonu için uzun bir Türkiye seyahatine çıkmıştır.

1984 yılında Nurhan isimli bir hanımla evlendi. 1988’de SSCB Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Akademisi Başkanlığı tarafından üniversitelerde konferanslar vermek ve araştırmalar yapmak üzere davet edilmiştir. Aynı yıl Ephesus tablosu ile Papa II. Jean Paul tarafından gümüş madalya ile ödüllendirilmiştir. 1989 yılında başladığı Gazi Üniversitesi Resim Bölümü öğretim üyeliğine 24 Ağustos 1992’de vefat edene kadar devam etmiştir. Kırıkkale’de ünlü ressamı anmak için her yıl Keskin İlçesi’nde anma etkinlikleri yapılmaktadır. Ölmeden kısa süre önce “Renk Renk Türkiyem” koleksiyonunu ancak tamamlayabilmiştir. Altmışbeş yıllık hayatında beşi Türkiye’de olmak üzere altmıştan fazla kişisel sergi açmıştır. Bu sergilerin büyük bölümünün açılışı devlet başkanları ve ileri gelen devlet adamları tarafından yapılmıştır.

Sergileri

1952 Karma Sergisi, Ankara

1955 Edebiyat Fakültesi Oditoryumu’nda, Ankara

1956 Unesco, Beyrut

1956 Şam Devlet Müzesi, Suriye

1956 Bağdat Sanat Akademisi, Irak

1956 Badgodesberg Basın Büyükelçiliği, Almanya

1957 Londra Türk-Anglo Sakson Kulübü, İngiltere Kraliyet Akademisi, Londra

1958 Joiny Sergi

1959 Ledra Palace, Güzel Sanatlar toplum-Lefkoşa, Kıbrıs

1960 Ledra Palace, Lefkoşa, Kıbrıs

1960 Hampa Street, Türk Büyükelçiliği, Beyrut

1961 Hotel St George-Beyrut-Lübnan

1961 Galeri Hamra, Beyrut, Lübnan

1961 Otel Vaddan, Trablus, Libya

1962 Belediyesi Şehir Galerisi’nde, Tunus

1963 Grand Hotel, Oslo, Norveç

1963 Berlin Hilton, Almanya

1963 Cosmopolitan Club, Hamburg, Almanya

1963 Uryon Gato 9-Helsinki, Finlandiya

1963 Rotterdam Hilton, Hollanda Ressamlar

1964 Derneği, Lagos, Nijerya

1964 Otel Stanley Galerisi, Nairobi, Kenya

1965 Devlet Galerisi, Akra, Gana

1966 Devlet Kütüphanesi, Lusaka, Zambiya

1966 Edinburg Otel, Kitway, Zambiya

1967 Town Hall, Asmara, Etiyopya

1967 Town Hall Şeref Salonu, Addis Ababa, Etiyopya

1968 Grand Hotel, Hartum, Sudan

1969 Üreme Sergi, Bengazi, Libya

1969 Otel Hilton, Malta

1969 Türk Büyükelçiliği, Roma, İtalya

1969 Milano Sanat Galerisi, İtalya

1970 Devlet Galerisi, Cezayir

1970 Galerie Decoeuverte, Fas

1970 Molla Abdullah Sarayı, Rabat, Fas

1970 Sheraton Galerisi, Dublin, İrlanda

1971 Gulbenkian Müzesi, Lizbon, Portekiz

1974 Üniversitesi Galeri, Dallas , ABD

1974 Groyden Belediye Galerisi, Houston, ABD

1975 Devlet Resim ve Heykel Galerisi, Atatürk Koleksiyonu, Ankara Sergisi

1976 Devlet Galerisi, Tahran, İran

1977 RCD-Kültür Bakanlığı, Tahran, İran

1977 Rawalpindi Liaquat Memorial Hall, Pakistan Lahor

1977, Pakistan 1977 İslamabad, Pakistan Kültür

1977 Kabil Nenderay Sarayı, Kabil, Afganistan

1977 Madden Galeriler, Londra, İngiltere

1978 Intercontinental Oteli Opera Salonu, İstanbul

1978 Basın Birliği, Brüksel, Belçika Kahire-Mısır

1981 Devlet Müzesi

1981 Devlet Resim ve Heykel Müzesi, 30. Sanat Yılı Sergisi

1982 Topkapı Sarayı, İstanbul

1982 Devlet Resim ve Heykel Müzesi-İzmir

1988 Atina Belediye Sarayı, Yunanistan

1991 Türkiye Halk Bankası Sanat Galerisi, Ankara ölümünden sonra Vakfı’nın sergisi;

1993 Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Ankara

1993 Devlet Resim ve Heykel Müzesi Rahmi Pehlivanlı’nın Retrospektif Sergisi, Ankara

1995 Devlet Resim ve Heykel Müzesi, Türkiye Koleksiyon Sergisi

1996 Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi Galerisi, Bodrum Rahmi Pehlivanlı’nın Eserleri

Müzelerde sergilenen eserleri

Ankara, Cumhurbaşkanlığı Sarayı (Atatürk Evi, Atatürk Portreleri)

Ankara, TBMM Koleksiyonu (Atatürk, Tarihi kompozisyonlar)

Ankara, Milli Kütüphane (Maraş Ironmonger Market)

Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi (Aşık Veysel)

Ankara Edebiyat Fakültesi (1893 Savaşı, Kunuri Savaşı, Atatürk)

Ankara Dil ve Tarih Kurumu (Atatürk)

İstanbul, Harbiye Askeri Müze (Nene Hatun)

İstanbul Deniz Müzesi (Yavuz Zırhlısı)

İstanbul, Topkapı Sarayı Müzesi (IV. Murat)

İstanbul, Belediye Sarayı (Fatih Portresi)

İtalya, Floransa Müzesi (Zina-Tunus Belly Dancer)

Hollanda, Boog Wilhestadt Ulusal Müzesi (Ayna-Kıbrıs Halk Şairi)

Zambiya, Ulusal Müzesi (Noel Çiçekler)

Mısır Ulusal Müzesi (Atatürk)

ABD, Texas, Houston Galeri (Little Bird)

ABD, New York, Divicon Ltd Galerisi (Kum Fırtınası, Büyük Çöl)

ABD, Los Angeles, Richard Gatti Collection (Street Dancer-Fas, Bon Viveur)

Dış bağlantılar

Bazı eserleri[ölü/kırık bağlantı]

Ressam gözünden Rahmi Pehlivanlı

Kralların Ressamı Rahmi Pehlivanlı

Kralların Ressamı Rahmi Pehlivanlı Anıldı

Kaynakça

^ “Arşivlenmiş kopya”. 27 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2012.

^ [1][ölü/kırık bağlantı] Hürriyet Gaz. Arşiv 10.09.2011 Erhan GÖĞEM/DHA “‘Kralların Ressamı’ Rahmi Pehlivanlı anıldı” – erişim 25 Nisan 2012

Kültür Bakanlığı Rahmi Pehlivanlı sayfası

“Rahmi Pehlivanlı” T.C.Kültür Bakanlıǧı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüǧü, 2001

www.turkishpaintings.com 27 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Rahmi Pehlivanlı Otobiyografisi “1 Fırça, 1 Palet, 1 Hayat: Abdullah’ın gaderi”, Sanat Kitabevi, Ankara, 1993 [2] 28 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Rahmi_Pehlivanl%C4%B1