Dünyanın tanıdığı, ancak Kırıkkale’lilerin tanımadığı bir ressam!
Kralların ressamı olarak bilinen Rahmi Pehlivanlı, 1926 yılında Kırıkkale’nin Keskin ilçesinde dünyaya geldi. 24 Ağustos 1992 yılında 65 yaşında hayata gözlerini yumdu.
Dünyaca tanınan Türk ressam Rahmi Pehlivanlı, ‘Kralların Ressamı’ olarak bilinir. Pek çok ulusal ve uluslararası sergi açmıştır. Sanatçıya ödül kazandırmış eserlerinin bir bölümü Avrupa, Ortadoğu ve Türkiye dahil olmak üzere toplam on yedi farklı müzede sergilenmektedir. Kendisine birçok takdirname ve nişan verilmiştir.
Öz Geçmişi
Kırıkkale’ye bağlı Keskin ilçesinde 1926 yılında Gülşen Hanım ve Hacı Ömer Efendi’nin çocukları olarak dünyaya gelen Rahmi Pehlivanlı, ilkokulu Keskin’de, ortaokulu Kırıkkale Askeri Ortaokulu’nda 1932 yılında bitirmiştir. 1941-1944 yılları arasında Ankara Süvari Alayı’nda yaptığı askerliğinin ardından Ankara’ya yerleşmiştir. 1940-1950 yılları arasında hem Ankara hem de Kırıkkale’de ticaret yaparak geçimini sağlamıştır. Ankara’da Bahçelievler Ortaokulu’nda öğretmenlik yaparken bir yandan da dönemin ünlü yöneticilerinin portlerini yapmıştır. Yine bu dönemde yaptığı Aziziye kahramanı Nene Hatun portresi 1952’de Milli Savunma Bakanlığı’nın davetiyle Harbiye Askeri Müzesi’ne alınmıştır.
Kısa bir süre Ankara Emniyet Müdürlüğü’nde de hizmet eden Pehlivanlı, dönemin Cumhurbaşkanı Celâl Bayar tarafından görevlendirilerek 1953 yılında Selanik’e Atatürk’ün doğduğu evin resmini yapması için gönderilmştir. “Atatürk’ün doğduğu ev” isimli eser Başbakanlık koleksiyonundadır.
Yurtdışına ilk kez Selanik gezisinde çıkan ressamın yurt dışına ikinci çıkışı ise elindeki rahatsızlığı tedavi ettirmek ve resim hayatını profesyonelce sürdürmek amacıyla İngiltere’ye olmuştur. Buraya kısa zamanda uyum sağlayıp birçok Avrupa ülkesinde, müze ve stüdyolarda resim etüdleri yapmıştır. 1953-1990 yılları arasında yirmi beşten fazla kral, kraliçe ve devlet adamı portrelerini çizmesi için Pehlivan’ı ülkelerine davet etmişlerdir. Zaman zaman Kıbrıs, Lübnan, Irak ve Libya gibi Ortadoğu ülkelerine de giderek sergiler açmış ve portreler yapmıştır. En ünlü tablolarından biri olan Zina, 1967 yılında Vatikan tarafından çok beğenilmiş ve dönemin Papası IV. Paul tarafından madalya ile ödüllendirilmiştir. Bu tablo Vatikan tarafından Roma’daki Dal Vaticano Floransa Müzesi’ne alınmıştır. Bu dönemde İtalya’da yakaladığı şöhreti değerlendirmiş ve Castel Franco’da bir stüdyo kurarak çalışmalarına devam etmiştir. Cote D’Azure’da düzenlenen uluslararası sanat sergisinde bir diğer ünlü tablosu Kel Mıstık ile portre dalında birincilik ödülünü kazanmıştır.
1972 yılında, tam 17 yıl aradan sonra, Türkiye’ye dönmüştür. Türk Kurtuluş Savaşı gemilerinden Yavuz Zırhlısı’nın satılıp tıraş bıçağı yapılacağını duyunca vakit kaybetmeden bir resmini yapmıştır, bu resim halen İstanbul Deniz Müzesi’nde sergilenmektedir. 1978 yılında, uluslararası sanat dünyasındaki başarıları ve kendi ekolünü yaratmış olması nedeniyle Pan Haber Ajansı kendisini yılın adamı seçmiştir. Yine aynı yıl Atatürk’ü, ülkeyi ziyarete gelen devlet adamlarıyla resmeden bir dizi hazırlamıştır. Bu dizi Anıtkabir’de sergilenmiştir. 1981 yılında İtalya’daki Accademia Universale Roma tarafından Academico Benemerito diploması ve fahri Hocalık unvanı verilmiş, adına sürekli bir kürsü ayrılmıştır. Bir yıl sonra sanattaki otuzuncu yılını kutladığı 30. Sanat Yılı sergisi İstanbul, Ankara ve İzmir’de dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren ve Başbakanı Bülent Uluslu tarafından açılmıştır. Serginin hemen ardından “Renk Renk Türkiyem” koleksiyonu için uzun bir Türkiye seyahatine çıkmıştır.
1984 yılında Nurhan isimli bir hanımla evlendi. 1988’de SSCB Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Akademisi Başkanlığı tarafından üniversitelerde konferanslar vermek ve araştırmalar yapmak üzere davet edilmiştir. Aynı yıl Ephesus tablosu ile Papa II. Jean Paul tarafından gümüş madalya ile ödüllendirilmiştir. 1989 yılında başladığı Gazi Üniversitesi Resim Bölümü öğretim üyeliğine 24 Ağustos 1992’de vefat edene kadar devam etmiştir. Kırıkkale’de ünlü ressamı anmak için her yıl Keskin İlçesi’nde anma etkinlikleri yapılmaktadır. Ölmeden kısa süre önce “Renk Renk Türkiyem” koleksiyonunu ancak tamamlayabilmiştir. Altmışbeş yıllık hayatında beşi Türkiye’de olmak üzere altmıştan fazla kişisel sergi açmıştır. Bu sergilerin büyük bölümünün açılışı devlet başkanları ve ileri gelen devlet adamları tarafından yapılmıştır.
Sergileri
1952 Karma Sergisi, Ankara
1955 Edebiyat Fakültesi Oditoryumu’nda, Ankara
1956 Unesco, Beyrut
1956 Şam Devlet Müzesi, Suriye
1956 Bağdat Sanat Akademisi, Irak
1956 Badgodesberg Basın Büyükelçiliği, Almanya
1957 Londra Türk-Anglo Sakson Kulübü, İngiltere Kraliyet Akademisi, Londra
1958 Joiny Sergi
1959 Ledra Palace, Güzel Sanatlar toplum-Lefkoşa, Kıbrıs
1960 Ledra Palace, Lefkoşa, Kıbrıs
1960 Hampa Street, Türk Büyükelçiliği, Beyrut
1961 Hotel St George-Beyrut-Lübnan
1961 Galeri Hamra, Beyrut, Lübnan
1961 Otel Vaddan, Trablus, Libya
1962 Belediyesi Şehir Galerisi’nde, Tunus
1963 Grand Hotel, Oslo, Norveç
1963 Berlin Hilton, Almanya
1963 Cosmopolitan Club, Hamburg, Almanya
1963 Uryon Gato 9-Helsinki, Finlandiya
1963 Rotterdam Hilton, Hollanda Ressamlar
1964 Derneği, Lagos, Nijerya
1964 Otel Stanley Galerisi, Nairobi, Kenya
1965 Devlet Galerisi, Akra, Gana
1966 Devlet Kütüphanesi, Lusaka, Zambiya
1966 Edinburg Otel, Kitway, Zambiya
1967 Town Hall, Asmara, Etiyopya
1967 Town Hall Şeref Salonu, Addis Ababa, Etiyopya
1968 Grand Hotel, Hartum, Sudan
1969 Üreme Sergi, Bengazi, Libya
1969 Otel Hilton, Malta
1969 Türk Büyükelçiliği, Roma, İtalya
1969 Milano Sanat Galerisi, İtalya
1970 Devlet Galerisi, Cezayir
1970 Galerie Decoeuverte, Fas
1970 Molla Abdullah Sarayı, Rabat, Fas
1970 Sheraton Galerisi, Dublin, İrlanda
1971 Gulbenkian Müzesi, Lizbon, Portekiz
1974 Üniversitesi Galeri, Dallas , ABD
1974 Groyden Belediye Galerisi, Houston, ABD
1975 Devlet Resim ve Heykel Galerisi, Atatürk Koleksiyonu, Ankara Sergisi
1976 Devlet Galerisi, Tahran, İran
1977 RCD-Kültür Bakanlığı, Tahran, İran
1977 Rawalpindi Liaquat Memorial Hall, Pakistan Lahor
1977, Pakistan 1977 İslamabad, Pakistan Kültür
1977 Kabil Nenderay Sarayı, Kabil, Afganistan
1977 Madden Galeriler, Londra, İngiltere
1978 Intercontinental Oteli Opera Salonu, İstanbul
1978 Basın Birliği, Brüksel, Belçika Kahire-Mısır
1981 Devlet Müzesi
1981 Devlet Resim ve Heykel Müzesi, 30. Sanat Yılı Sergisi
1982 Topkapı Sarayı, İstanbul
1982 Devlet Resim ve Heykel Müzesi-İzmir
1988 Atina Belediye Sarayı, Yunanistan
1991 Türkiye Halk Bankası Sanat Galerisi, Ankara ölümünden sonra Vakfı’nın sergisi;
1993 Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Ankara
1993 Devlet Resim ve Heykel Müzesi Rahmi Pehlivanlı’nın Retrospektif Sergisi, Ankara
1995 Devlet Resim ve Heykel Müzesi, Türkiye Koleksiyon Sergisi
1996 Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi Galerisi, Bodrum Rahmi Pehlivanlı’nın Eserleri
Müzelerde sergilenen eserleri
Ankara, Cumhurbaşkanlığı Sarayı (Atatürk Evi, Atatürk Portreleri)
Ankara, TBMM Koleksiyonu (Atatürk, Tarihi kompozisyonlar)
Ankara, Milli Kütüphane (Maraş Ironmonger Market)
Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi (Aşık Veysel)
Ankara Edebiyat Fakültesi (1893 Savaşı, Kunuri Savaşı, Atatürk)
Ankara Dil ve Tarih Kurumu (Atatürk)
İstanbul, Harbiye Askeri Müze (Nene Hatun)
İstanbul Deniz Müzesi (Yavuz Zırhlısı)
İstanbul, Topkapı Sarayı Müzesi (IV. Murat)
İstanbul, Belediye Sarayı (Fatih Portresi)
İtalya, Floransa Müzesi (Zina-Tunus Belly Dancer)
Hollanda, Boog Wilhestadt Ulusal Müzesi (Ayna-Kıbrıs Halk Şairi)
Zambiya, Ulusal Müzesi (Noel Çiçekler)
Mısır Ulusal Müzesi (Atatürk)
ABD, Texas, Houston Galeri (Little Bird)
ABD, New York, Divicon Ltd Galerisi (Kum Fırtınası, Büyük Çöl)
ABD, Los Angeles, Richard Gatti Collection (Street Dancer-Fas, Bon Viveur)
Dış bağlantılar
Bazı eserleri[ölü/kırık bağlantı]
Ressam gözünden Rahmi Pehlivanlı
Kralların Ressamı Rahmi Pehlivanlı
Kralların Ressamı Rahmi Pehlivanlı Anıldı
Kaynakça
^ “Arşivlenmiş kopya”. 27 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2012.
^ [1][ölü/kırık bağlantı] Hürriyet Gaz. Arşiv 10.09.2011 Erhan GÖĞEM/DHA “‘Kralların Ressamı’ Rahmi Pehlivanlı anıldı” – erişim 25 Nisan 2012
Kültür Bakanlığı Rahmi Pehlivanlı sayfası
“Rahmi Pehlivanlı” T.C.Kültür Bakanlıǧı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüǧü, 2001
www.turkishpaintings.com 27 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Rahmi Pehlivanlı Otobiyografisi “1 Fırça, 1 Palet, 1 Hayat: Abdullah’ın gaderi”, Sanat Kitabevi, Ankara, 1993 [2] 28 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Rahmi_Pehlivanl%C4%B1
Bunu Kaçırmayın
